سیاست بانک مرکزی در یک سال و نیم اخیر تورم را از بالای 46 به 31 درصد کاهش داده است / کاهش 15 واحدی نرخ تورم در یکسال و نیم اخیر نتیجه سیاست انقباضی است

گروه اقتصادی : در شرایط کنونی اقتصاد که همچنان رکود تورمی زیان بار هم مردم را از بابت معیشت و قیمت ها و تورم آزار می دهد و هم واحدهای تولیدی امکان گرفتن تسهیلات به قیمت ارزان از بانک ها ندارند، این پرسش مطرح است که باید از سیاست یکسال اخیر بانک مرکزی در کنترل تورم حمایت کرد که تورم را از 46 به 31 درصد کاهش داده و 15 واحد کمتر شده است یا باید از سیاست وزارت اقتصاد و دارایی، بر ضرورت کاهش نرخ سود بانکی حمایت کرد تا به رشد عرضه پول و تسهیلات به واحدهای تولیدی کمک کند و رشد اقتصادی را افزایش دهد؟
کدام سیاست بهتر است و در این شرایط اقتصاد ایران باید از کدام حمایت کرد. مردم و مصرف کننده و کنترل هزینه زندگی وتورم مهمتر است یا باید راهی برای رشد تسهیلات دهی به واحدهای اقتصادی و ایجاد رشد اقتصادی فراهم کرد؟
بسیاری از صاحب نظران از سیاست انقباضی بانک مرکزی در یکی دو سال اخیر حمایت کرده و معتقدند که کنترل عملیات بازار باز، نرخ سود بانکی در بازار بین بانکی، باعث شده که خلق پول و تسهیلات دهی بانک ها تاحدودی کنترل شود و نرخ تورم از بالای 46 درصد در سال 1401 ظرف یک سال و نیم به حدود 31 درصد در شهریور 1403 رسیده است. 
رشد مانده سپرده ها و تسهیلات در بانک های کشور نیز در یکسال اخیر نشان می دهد که سیاست انقباضی بانک مرکزی روی حجم سپرده و تسهیلات اثرگذار بوده است و رشد آنها را مهار کرده است. 
این موضوع باعث می شود که کنترل نقدینگی، خلق پول و تسهیلات دهی شبکه بانکی، عملا با تاخیر چند ماهه موجب کنترل تورم شود و کاهش تورم به 31 درصد در شهریور امسال نسبت به نرخ تورم 46 درصدی در اسفند 1401 نشان دهنده اثر سیاست های بانک مرکزی در کنترل تورم و نقدینگی، خلق پول، بازار بین بانکی و... بوده است. 

همتی: بانک مرکزی مسوول تورم است

از سوی دیگر، وزیراقتصاد ودارایی اعلام کرده که وزارت اقتصاد و وزیراقتصاد مسوول تورم نیست و بانک مرکزی مسوول تورم است و در عین حال خواستار کاهش نرخ سود بانکی در بازار بین بانکی شده است.  
برخی کارشناسان با حمایت از سیاست وزیر اقتصاد ودارایی، در جهت کاهش نرخ بهره بین بانکی و سیاست انبساطی در عملیات بازار باز با هدف حمایت از تولید و تامین نقدینگی مورد نیاز واحدهای اقتصادی معتقدند:  در حالی که دکتر همتی وزیر اقتصاد در صحبت های خود مطرح کرده که نرخ بهره بسیار بالا است, اما بانک مرکزی در عملیات بازار باز خود بسیار انقباضی عمل میکند و خلف وعده کرده و نرخ سود را کاهش نداده تا عرضه پول و تسهیلات بانک ها بیشتر شود. 
در آخرین حراج بانک مرکزی که سررسید آن 8روزه است 23.5همت سفارش توسط بانکها ارسال شده که صرفا با 3.8همت آن موافقت شده است.
این انقباض شدید در عملیات بازار باز باعث رشد نرخ بهره بین بانکی و رشد نرخ بهره در بازار بدون ریسک شده است،  به نوعی که بعد از مدتها میانگین نرخ بدون ریسک به بالای 30 درصد بازگشته است. 

کدام طرف درست می گوید؟ 

از سوی دیگر، صاحب نظرانی مانند فرشاد مومنی از دیدگاه وزیراقتصاد بیش از بانک مرکزی انتقاد کرده اند. مومنی با انتقاد از وزیراقتصاد ودارایی گفت: همتی می‌گوید مسئول کنترل تورم من نیستم، رئیس بانک مرکزی است، با این حرفش معلوم شد اصلا جایگاه خودش را نمی‌شناسد، سخنان امثال همتی اصلا بوی سلامت، آگاهی و اراده بر اصلاح نمی‌دهد.
استاد اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی افزود: همتی که الان می‌گوید تورم ارتباطی با او ندارد اخیرا نوید حل مشکلات تجارت را داده است، مگر تو وزیر تجارت هستی؟